Als projectleider meewerken aan een ‘provincie-primeur’: een werkschip op waterstof

Meewerken aan een provincie-primeur. Hoe gaaf is dat? Dat is wat Bas Spliet, die sinds 2021 als projectleider bij provincie Overijssel werkt, doet. Daarvoor was hij vijftien jaar teamleider Openbare Ruimte bij de gemeente Westerveld, met een afgeronde hbo-opleiding civiele techniek op zak. Hij vertelt hoe het oude dieselmotor aangedreven werkschip De Buffel wordt vervangen voor een elektrisch werkschip met een range extender van waterstof. Daarnaast geeft hij ons een kijkje in zijn werk rondom het project N331 waar de Zwartewaterbrug wordt vervangen, een ander groot project.

Als projectleider civiel- en verkeerstechnische werken is Bas dé trekker in verschillende projecten binnen de afdeling Wegen en Kanalen. Eén daarvan is het vervangen van het werkschip De Buffel.

“Dit schip is geen alledaagse verschijning, het is namelijk uniek in ons land! Er is een watertaxi in Rotterdam die dezelfde techniek gebruikt, maar deze is voor passagiers. Waar ons werkschip is ontworpen voor een totaal andere missie. Het zal kleine onderhoudswerkzaamheden en inspecties uitvoeren, veiligheid controleren en zelfs houtgewas of planken uit het water halen. Een pionier op het gebied van functionaliteit, veelzijdigheid en duurzaamheid.”

“De provincie heeft vier schepen die allemaal bij het Steunpunt Beukers liggen en één daarvan is een werkschip. Deze is vanuit Arbo-eisen, techniek en milieuprestatie toe aan vervanging. Het casco is uit de jaren ‘50 en de motor uit de jaren ‘80. Deze motor is een diesel en dus erg vervuilend. Daarnaast vaart het schip ook vaak door delen van Natura 2000-gebieden, vandaar dat we bij de vervanging van het schip meteen verduurzaming wilden meenemen. Een nieuw schip, zonder uitstoot. Een elektrische versie leek ons een goede optie maar dan moet je die weer kunnen opladen en de wens was dat het werkschip vier dagen autonoom kan varen. Om deze reden is er gekozen voor een elektrisch werkschip met een range extender van waterstof. Dit betekent dat er een module aan boord komt, deze kan je inpluggen en dan kan het schip weer verder varen.”

“Omdat wij meer wilden dan alleen het oude werkschip vervangen, zijn we opzoek gegaan naar subsidiemogelijkheden, aangezien dit project erg vernieuwend is, zeker voor de overheid. Vanwege het innovatieve karakter en de trekkersrol in de verduurzaming van de binnenvaart ontvingen we een bijdrage Specifieke Uitkering Schone Lucht Akkoord van € 500.000 van het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat (via Rijksdienst voor Ondernemers) en konden we aan de slag. We zijn graag aanjagers van dit soort projecten, want ook de binnenvaart wil verduurzamen en wij willen laten zien dat dit mogelijk is!”

“Zoals ik al zei, begon het met de vraag: hoe bouwen we een schip dat niet alleen aan onze standaarden voldoet, maar ook aan de eisen van de moderne tijd op het gebied van verduurzaming? Aanbestedingen, werkomschrijvingen, tekeningen en voorlopige ontwerpen vormden de bouwstenen van ons ambitieuze project. Vanuit verschillende partijen werd er benadrukt dat er wat onzekerheden en risico’s aanwezig waren. We hadden een ES-TRIN keuring, een EU-certificaat, nodig. Om de benodigde informatie te vergaren, hebben we een marktconsultatie gehouden. Bedrijven werden uitgenodigd om hun inzichten te delen over wat er nodig is om dit schip te realiseren. Deze input werd geïntegreerd in onze vernieuwde aanvraag, die opnieuw werd uitgezet voor aanbesteding."

“Wij overleggen veel met de mensen van vaarwegbeheer, aangezien zij het schip gaan gebruiken. We werken samen in een zogenaamd Bouwteam, dat wil zeggen dat wij, de opdrachtgever, samen met de opdrachtnemer (de werf) het voorlopig ontwerp hebben uitgewerkt tot een definitief ontwerp. Het daadwerkelijk bouwen van het schip is gegund aan Groeneveldt Marine Construction BV uit Hendrik-Ido-Ambacht. We zijn ontzettend trots op de voortgang van ons innovatieve project! De samenwerking verloopt heel goed en de overleggen zijn constructief van aard. Ook hebben we advies ingewonnen bij duurzaamheid adviseurs voor verschillende milieuaspecten en daarnaast zit in ons team een inkoopmanager, contractmanager en een projectondersteuner die allemaal veel samenwerken om dit project te kunnen realiseren. Verder hebben we een adviseur met maritieme kennis ingehuurd om met ons mee te denken in het proces en heb ik overleggen met communicatieadviseurs over hoe we dit project extern gaan uitdragen.”

“Het enthousiasme voor het werkschip heeft zich al verspreid, en niet alleen binnen onze eigen grenzen. Provincies zoals Utrecht en Groningen tonen interesse in ons baanbrekende project. Dit is namelijk meer dan een schip; dit is een investering in duurzaamheid, innovatie en een verschuiving naar een betere toekomst.”

Wil je meer weten over de totstandkoming van het werkschip? Luister dan naar de podcast Provinciale ZakenVerwijst naar een andere website waar niet alleen Bas aan het woord is, maar ook Klaas Visser, gepensioneerd onderzoeker, hoofd docent aan de TU Delft en directeur van het Maritiem Kennis Centrum. Daarnaast vertelt maritiem expert in ontwerpen, Remco Leininga, over zijn bijdrage aan het werkschip.

“Voor de vervanging van de Zwartewaterbrug N331 in Hasselt, is er een IPM-team (integraal projectmanagement team). Deze brug is één van de belangrijkste verbindingen in de provincie Overijssel en is nu aan vervanging toe, dit vergt veel voorbereiding voordat we hopelijk in 2027 kunnen gaan bouwen. In het IPM-team zitten naast mijzelf als projectleider, ook een contractmanager, technisch manager, omgevingsmanager en een projectondersteuner. Wekelijks overleggen wij met elkaar, waarbij iedereen vanuit zijn eigen rol iets inbrengt.”

“Met 17.000 auto's die dagelijks over de brug rijden, is het geen gewone bouwopdracht. Het is een essentiële schakel in het dagelijks leven van velen. Daarom is elk lid van het IPM-team toegewijd aan het vinden van de meest doordachte oplossingen. We brainstormen over verschillende varianten en vergelijken ze zorgvuldig. Het is belangrijk om de omgeving mee te nemen in hoe en waarom wij de dingen doen die we gaan doen rondom de brug, waarbij communicatie met de lokale bevolking essentieel is. We willen niet alleen vertellen wat we doen, maar ook waarom.”

“Duurzaamheid is geen optie, het is een verplichting. We kijken niet alleen naar de komende jaren, maar naar de komende decennia. Circulariteit en verduurzaming zijn ingebed in ons denken want de brug moet de komende 100 jaar mee. Daarnaast moeten we ook rekening houden met auto’s en andere voertuigen die breder worden en zo zijn er nog veel meer aspecten waar we op moeten anticiperen. Dit is een onderdeel wat ik zo interessant vind aan mijn werk, je zit aan de opdrachtgevers kant, in plaats van de opdrachtnemers kant. Je hebt veel invloed op je omgeving en staat aan het roer. Alles waar ik aan werk is tastbaar en zichtbaar in de omgeving van de provincie.”